เบื้องหลังการปฏิวัติเทคโนโลยีคือวิกฤตพลังงาน น้ำ และต้นทุนที่สังคมอาจจะต้องใส่ใจ เทคโนโลยีปัญญาประดิษฐ์ (AI) กำลังเปลี่ยนโลกด้วยความเร็วที่ไม่เคยเกิดขึ้นมาก่อน มันขับเคลื่อนเศรษฐกิจ สร้างอุตสาหกรรมใหม่ และกำหนดทิศทางของยุคข้อมูล แต่เบื้องหลัง “สมองกลอัจฉริยะ” เหล่านี้ โลกกำลังแบกรับต้นทุนมหาศาล ทั้งในรูปของพลังงาน น้ำ เงินทุน และผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมที่ยังไม่ถูกนับรวมในสมการของความก้าวหน้า การลงทุนที่ไม่มีเพดาน อุตสาหกรรม AI กำลังขยายตัวในระดับที่เศรษฐกิจโลกไม่เคยเผชิญมาก่อน.

บทบาทของผู้เรียนต้องเปลี่ยนจาก “ผู้รับรู้” มาเป็น “นักคิด นักสร้าง และนักตรวจสอบ” ที่รู้เท่าทันเครื่องมือใหม่ ๆ และเข้าใจขอบเขตของมัน ผู้เรียนยุค AI ต้องใช้เทคโนโลยีเพื่อเสริมศักยภาพของตนเอง เช่น ใช้ ChatGPT หรือ Gemini เพื่ออธิบายแนวคิดที่ไม่เข้าใจ ใช้ NotebookLM เพื่อสรุปบทความวิชาการ หรือใช้ Elicit ค้นหางานวิจัยล่าสุด แต่ที่สำคัญคือ ต้องคิดเองก่อน แล้วค่อยให้ AI ช่วยต่อยอด ไม่ใช่ปล่อยให้มันคิดแทนทั้งหมด

เมื่อเครื่องจักรเริ่มเรียนรู้ได้ด้วยตัวเอง ห้องเรียนจึงไม่อาจเหมือนเดิมอีกต่อไป มหาวิทยาลัยไม่ได้แข่งขันกันที่ความรู้ในตำรา แต่แข่งขันกันที่ “ความสามารถในการออกแบบประสบการณ์การเรียนรู้” ที่ผสมผสานปัญญามนุษย์กับพลังของ AI อย่างสร้างสรรค์และมีจริยธรรม บทบาทของอาจารย์จึงเปลี่ยนจาก “ผู้ถ่ายทอด” เป็น “ผู้ออกแบบ” ที่สร้างสภาพแวดล้อมแห่งการตั้งคำถาม ขณะที่ผู้เรียนไม่ใช่เพียงผู้รับฟัง แต่คือผู้เรียนรู้ที่ร่วมมือกับ AI เพื่อขยายขอบเขตของความเข้าใจ ฝึกคิด วิเคราะห์ และรับผิดชอบต่อผลขอ